ΑΠΌΦΑΣΗ 27/2021 ΜΟΝΟΜΕΛΟΥΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ
Με την απόφαση αυτή, που αναρτήθηκε στον Ισοκράτη, αναγνωρίζεται ως σχέση έμμισθης εντολής, η απασχόληση δικηγόρου εργαζόμενου σε νομική υπηρεσία Τράπεζας, αμειβόμενου μηνιαίως με δελτίο παροχής υπηρεσιών.
Στην απόφαση αυτή είχε παρέμβει υπέρ του συναδέλφου ο ΔΣΑ, ενώ το νομικά κριθέν από πλευράς Κώδικα Δικηγόρων έχει σημαντική αξία για το μέλλον όλων των απασχολουμένων με παρόμοια σχέση δικηγόρων.
Σταχυολογούμε τα πιο κρίσιμα στοιχεία της απόφασης:
- Αρχή Ισότητας: Με βάση την παραπάνω αρχή ο δικηγόρος που παρέχει τις υπηρεσίες του με πάγια αντιμισθία, δικαιούται να απαιτήσει από τον εντολέα του τη μεγαλύτερη αντιμισθία, την οποία ο τελευταίος καταβάλλει οικειοθελώς σε άλλους δικηγόρους, οι οποίοι δεν διαθέτουν περισσότερα ουσιαστικά και τυπικά προσόντα, παρέχουν τις υπηρεσίες τους υπό τις ίδιες συνθήκες και δεν υπερέχουν ως προς την ποιοτική και ποσοτική απόδοση (ΑΠ 1490/2012 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).
- Πενταετής παραγραφή: Εξάλλου, κατά τη διάταξη του άρθρου 250 περίπτ. 11 του ΑΚ, σε πενταετή παραγραφή υπόκειται οι αξιώσεις των δικηγόρων, των συμβολαιογράφων και των δικαστικών επιμελητών, για τις αμοιβές και για τις δαπάνες τους, κατά δε τα άρθρα 251 και 253 του ΑΚ, η παραγραφή των παραπάνω αξιώσεων αρχίζει μόλις λήξει το έτος μέσα στο οποίο γεννήθηκε κάθε περιοδική παροχή και ήταν δυνατή η δικαστική επιδίωξη της (ΑΠ 440/2000).
- Ορισμένο ένστασης παραγραφής: Σύμφωνα δε με τις συνδυασμένες διατάξεις των άρθρων 247, 249, 250, 251, 261, 270, 272, 277 ΑΚ, 215 παρ. 1, 221 παρ. Ια' και 262 παρ. 1 ΚΠολΔ, για το ορισμένο της ενστάσεως παραγραφής, πρέπει να αναφέρονται ο χρόνος κατά τον οποίο γεννήθηκε η αξίωση, το χρονικό σημείο ενάρξεως της παραγραφής και ο χρόνος επιδόσεως της αγωγής, προκειμένου να διαπιστωθεί αν, με αφετηρία το ανωτέρω χρονικό σημείο και μέχρι της επιδόσεως της αγωγής, από της οποίας διακόπτεται η παραγραφή, συμπληρώθηκε ο χρόνος αυτής. Διαφορετικά, σε περίπτωση, δηλαδή, μη αναφοράς των ανωτέρω στοιχείων, ο ισχυρισμός περί παραγραφής της διωκόμενης με την αγωγή αξιώσεως είναι ανεπίδεκτος δικαστικής εκτιμήσεως και, επομένως, απορριπτέος ως αόριστος (ΕφΙωανν 302/2004 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ως προς την υποχρέωση αναφοράς του αφετηρίου σημείου της παραγραφής για την ορισμένη προβολή τοιαύτης ενστάσεως βλ. και ΑΠ 7/2015 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).
- Το κομβικό σημείο: Με τα δεδομένα αυτά, εφόσον η απασχόληση του ενάγοντος στη διεύθυνση νομικών υπηρεσιών της εναγομένης απορροφούσε το μεγαλύτερο μέρος της καθημερινής του δραστηριότητας και τελούσε υπό τον έλεγχο και την εποπτεία της δια των ορισθέντων ως διευθυντών και προϊσταμένων των αρμόδιων τμημάτων, οι οποίοι του παρείχαν οδηγίες και κατευθύνσεις και είχαν τον τελικό λόγο στην φύση και το νομικό χειρισμό των υποθέσεων που του ανέθεταν, η σχέση που συνέδεε τους διαδίκους ήταν αυτή της έμμισθης εντολής με πλήρη απασχόληση με πάγια μηνιαία αντιμισθία, μεταξύ της εναγομένης, ως εντολέως και του ενάγοντος ως εντολοδόχου, της σύμβασης αυτής ρυθμιζόμενης από τις οικείες διατάξεις του Κώδικα περί Δικηγόρων, σύμφωνα με τα προεκτεθέντα στη μείζονα σκέψη της παρούσας απόφασης, και όχι αυτή του συνεργάτη δικηγόρου, ήτοι του απλώς συστεγαζόμενου στο οικείο κατάστημα της εναγομένης, ο οποίος παρείχε κάποιες μεμονωμένες νομικές υπηρεσίες προς τούτη, έναντι μηνιαίας αμοιβής κατ' αποκοπήν.
- Οι αξιώσεις: Επομένως ενόψει των ανωτέρω, ο ενάγων δικαιούτο για το χρονικό αυτό διάστημα, από την 1.10.2008 έως την 5.6.2019, κατά το οποίο εργάσθηκε ως δικηγόρος στην υπηρεσία της εναγομένης δυνάμει σύμβασης έμμισθης εντολής τα επιδόματα εορτών (Χριστουγέννων και Πάσχα), αλλά και το επίδομα αδείας για το χρονικό διάστημα που εδικαιούτο και ελάμβανε άδεια, χωρίς όμως να του καταβάλλεται οποιοδήποτε χρηματικό ποσό ως επίδομα για το διάστημα αυτό..... Αποδείχθηκε ακόμη ότι η εναγομένη υποχρεούτο να καταβάλει απευθείας στα ασφαλιστικά ταμεία του ενάγοντος ποσό που αναλογεί στα 2/3 των ασφαλιστικών του εισφορών για το προαναφερθέν χρονικό διάστημα που τον απασχόλησε ως δικηγόρο δυνάμει σύμβασης έμμισθης εντολής.... Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι η εναγομένη παρείχε ανεξαιρέτως σε όλους τους δικηγόρους που απασχολούσε με γραπτή σύμβαση έμμισθης εντολής την οικονομική κάλυψη των ασφαλίστρων ενός προγράμματος ομαδικής ασφάλισης στην ασφαλιστική εταιρεία «. ΑΕΓΑ» δυνάμει του οποίου οι ασφαλισμένοι σε τούτο δικηγόροι, κατά την καθ' οιονδήποτε λόγο αποχώρηση τους από την υπηρεσία, ελάμβαναν το εφάπαξ ποσό που αποτελούσε το άθροισμα των καταβληθέντων σε μηνιαία βάση ασφαλίστρων, ανερχομένων σε ποσοστό 1,5% επί του μηνιαίου μισθού του εκάστοτε δικηγόρου. .... Ο ενάγων, παρά το γεγονός ότι πληρούσε τις τυπικές προϋποθέσεις που έθετε η εναγομένη για τη χορήγηση της άνω οικειοθελούς παροχής προς τους εργαζομένους της ως πατέρας ανηλίκου άρρενος τέκνου, γεννηθέντος στις 15.6.2011, το οποίο κατά τη διετία 2014 έως και 2016 φοιτούσε στον ιδιωτικό παιδικό σταθμό «.» με δίδακτρα ύψους 4.800,00 ευρώ ετησίως (ίδετε τις από Οκτωβρίου 2020 βεβαιώσεις της διευθύνουσας το κέντρο), εξαιρέθηκε από την χορήγηση της χωρίς να υφίσταται προς τούτο ειδικός και σοβαρός κατ’ αντικειμενική κρίση λόγος.
- Απόρριψη ένστασης κατάχρησης δικαιώματος: .... Κατ'ακολουθίαν των ανωτέρω, η σχετική ένσταση της εναγομένης περί απόρριψης της αγωγής ως ουσιαστικά αβάσιμης λόγω καταχρηστικής άσκησης ως προς τα κονδύλια των δώρων εορτών, των επιδομάτων αδείας, των αναλογουσών ασφαλιστικών του εισφορών για το χρονικό διάστημα που απασχολήθηκε αυτός ως έμμισθος δικηγόρος στη νομική υπηρεσία της εναγομένης και τις πρόσθετες οικειοθελείς παροχές, είναι απορριπτέα ως ουσιαστικώς αβάσιμη.
-Απόρριψη ένστασης συμψηφισμού: Προσέτι, η ένσταση της εναγομένης περί συμψηφισμού στις απαιτήσεις του ενάγοντος του ποσού της επιπρόσθετης αμοιβής που εισέπραττε ούτος περιστασιακά και μεταβλητά, για τη δικαστική εκπροσώπηση της τράπεζας με βάση την προβλεπόμενη ελάχιστη νόμιμη αμοιβή και ισούται προς το άθροισμα της ονομαστικής αξίας των σχετικών εκδοθέντων γραμματίων προείσπραξης του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, πρέπει να απορριφθεί για ουσιαστικούς λόγους καθόσον, όπως αποδείχθηκε, η ανωτέρω χορηγούσε το εν λόγω ποσό οικειοθελώς δυνάμει της συμφωνίας της με τον ενάγοντα, ως αντάλλαγμα των παρασχεθεισών νομικών υπηρεσιών του αντιδίκου της ο οποίος και εδικαιούτο να το λάβει και, επομένως δεν διατηρεί απαίτηση σε βάρος του για την επιστροφή του
